Belg zou veel meer duurzaam en Fairtrade kopen als aanbod en prijsverschillen beter gekend waren

De Belgische bevolking zou veel meer duurzame voedingsmiddelen kopen als een aantal drempels wegvielen. Dat blijkt uit een bevraging van 1.000 Belgen door onderzoeksbureau AQrate, in opdracht van Fairtrade Belgium. In mei 2020 toonde Fairtrade Belgium al aan dat de Belg bij de aankoop van voeding meer dan ooit belang hecht aan duurzaamheid. In dit nieuwe onderzoek peilt de organisatie nu naar de redenen waarom mensen ondanks die trend toch nog vaak voor niet-duurzame voedingsmiddelen kiezen. De belangrijkste drempels blijken het prijsimago, de lage zicht- en vindbaarheid van het aanbod en de gehechtheid van de consument aan zijn/haar vertrouwde merken. Fairtrade Belgium lanceert een oproep naar de supermarkten om mee aan het imago, het aanbod en de zichtbaarheid van duurzame producten te werken en wil de consument bewust maken van het bestaande aanbod.

Drempel 1: we dénken dat duurzaam veel duurder is

Veel Belgen kopen reguliere producten omdat duurzame en/of Fairtrade-producten in hun ogen veel duurder zijn. Maar dat is een misvatting. Wanneer ze weten wat de échte prijsverschillen zijn in hun winkel, geven veel niet-duurzame kopers aan wél een duurzaam alternatief te overwegen. In het geval van bananen gaf precies de helft van alle respondenten na het vernemen van de alternatieven en de prijsverschillen aan dat ze bij een volgende aankoop ‘waarschijnlijk’ of ‘zeker’ voor een duurzaam merk zouden kiezen. In het geval van koffie en melk is dat respectievelijk 40 en 35 procent.

Nicolas Lambert, directeur van Fairtrade Belgium. “Dat zijn erg hoge cijfers. Mensen zijn vaak erg gehecht aan hun vertrouwde merk, zeker als het om hun kopje koffie gaat. En toch zou veertig procent van de niet-duurzame koffiedrinkers naar een duurzaam alternatief overschakelen. Maar tegelijk is het duidelijk dat er op het vlak van prijsimago werk aan de winkel is. ‘Duurzaam’ staat voor veel mensen gelijk aan ‘veel duurder’, maar dat beeld klopt dus niet. Er bestaan net zo goed dure duurzame als dure niet-duurzame producten. Bij producten van gelijkwaardige kwaliteit is er meestal een erg klein of zelfs geen prijsverschil tussen beide categorieën. Een voorbeeld: gewone bananen kosten tussen de 1 en 1,99 euro per kilo, terwijl je voor een Fairtrade- of Bio & Fairtrade-alternatief tussen de 1,35 en de 1,99 euro per kilo betaalt.” 

Drempel 2: we vínden het aanbod niet in de winkel

Twee derde van de ondervraagden die geen duurzame producten kopen, is er niet van op de hoogte dat die alternatieven in hun vaste supermarkt überhaupt beschikbaar zijn. Daarnaast geven ook 3 op de 10 Belgen ‘onvoldoende keuze’ en ‘product is moeilijk te vinden’ als redenen aan. Hoewel het aanbod vaak wel aanwezig is, lijkt de consument zich daar dus niet altijd bewust van.

Ook op dit vlak is er dus nog veel vooruitgang te boeken”, geeft Nicolas Lambert aan. “En daar zien we een heel belangrijke verantwoordelijkheid weggelegd voor de retail sector. Supermarkten laten duurzaamheid – terecht – een steeds grotere rol spelen. Nog meer inzetten op het vergroten van het aanbod en de zichtbaarheid van duurzame voedselproducten zou een antwoord zijn op de verwachtingen van een groot deel van hun klanten en vooral veel betekenen voor het welzijn van de producenten en het milieu."

De bepalende factoren van de mentaliteitswijziging: gezondheid, milieu en respect voor de producent

En wat als de drempels verdwijnen? Als de respondenten effectief overschakelen naar duurzame alternatieven, wat zijn dan de voornaamste redenen daarvoor? Met stip op 1 is dat ‘gezondheid’ (97%), gevolgd door criteria die te maken hebben met de productiemethodes (geen pesticiden, seizoen producten) die de natuur en de mens respecteren. Die laatste groep speelt meer dan ooit een belangrijke rol in de motivatie. De Belg hecht veel belang aan eerlijke handel en respect voor de producenten, zowel op nationaal als internationaal vlak.

“Het is duidelijk dat de consument meer en meer verlangt naar voeding die geproduceerd is met respect voor mens en milieu”, besluit Nicolas Lambert. “Die alternatieven zijn ook beschikbaar, het is vooral zaak de drempels weg te werken. We moeten de mensen bewust maken van de beschikbare alternatieven. Tegelijk blijven we alle merken motiveren om werk te maken van de verduurzaming van hun aanbod. De Belg eist dat merken transparant zijn en dat ze hun verantwoordelijkheid nemen in de hele productieketen. Want meer transparantie brengt meer samenwerking meer sociale rechten, hogere kwaliteit en meer respect voor mens, product en milieu. Dat creëert een positieve spiraal waarin kwaliteit, expertise en ondernemerschap hand in hand gaan met het welzijn van de mensheid en de planeet.”

(lees verder onder de afbeelding)

Week van de Fair Trade

Tijdens de Week van de Fair Trade (7 oktober - 17 oktober) zet Fairtrade Belgium traditiegetrouw eerlijke producten in de kijker. Door het kiezen voor Fairtrade-producten, kies je automatisch voor betere omstandigheden voor de producent. Zo kan hij/zij bouwen aan een betere toekomst voor zichzelf en de volgende generaties. Een producent die niet kan leven van zijn werk, is niet houdbaar en niet duurzaam. Wie niet in zijn eigen voedingsbehoeften kan voorzien, kan onmogelijk investeren in duurzame productie.

Dit jaar gaat Fairtrade Belgium nog een stapje verder. Naast eerlijke producten ligt de nadruk ook op lokale en bio producten, want als je kiest voor één van deze drie labels maak je sowieso de meest duurzame keuze. Met deze campagne legt Fairtrade Belgium uit dat het combineren van Fairtrade, bio en lokale producten niet moeilijk hoeft te zijn. Om duurzaam te consumeren kan je je laten leiden door enkele labels en, vooral, door je gezond verstand. Fairtrade, bio en lokale voeding zetten allemaal gezonde voeding met respect voor de aarde en de mens centraal, en vullen elkaar dus aan.

Tijdens deze week roept Fairtrade Belgium iedereen op om eens een volledige eerlijke, bio en lokale maaltijd voor te bereiden. Ook bekende influencers zetten hun schouders mee onder de campagne met de hashtag #connectwhatsgood en de slogan “Fairtrade, bio en lokaal : een lekkere match”.

Meer info

Fairtrade Belgium is als ngo onderdeel van de internationale Fairtrade beweging. Via het Fairtrade label willen we ervoor zorgen dat producenten in het Zuiden een eerlijk inkomen krijgen, zodat ze kunnen leven van hun werk en kunnen investeren in een duurzame toekomst. Daarvoor bouwen we bruggen: tussen consumenten, het maatschappelijke middenveld, de industrie én de producenten. We vergeten ook niet dat eerlijke handel een rol speelt in de globale uitdagingen van vandaag, zoals de duurzame ontwikkelingsdoelstellingen van de Verenigde Naties. Tenslotte willen we mensen sensibiliseren voor het feit dat ze met één kleine actie - een Fairtrade product kopen – een verschil kunnen maken.

Beelden in hoge resolutie kan je downloaden via deze link.

Contact

Fairtrade Belgium

Douchka Van Olphen – douchka@fairtradebelgium.be – 0483 05 70 42

LVTPR

Marlieke Caes / Camille Vandenheede

fairtradebelgium@lvtpr.com - 0475 46 56 08