Welke initiatieven van supermarkten doen kinderen en jongeren gezond eten?

Voor het tweede jaar dagen Rikolto, Test Aankoop, Gezinsbond, Fairtrade Belgium en Gezond Leven onze supermarkten uit voor de ik ben meer dan mijn kassaticket Award. In deze editie focust de award zich heel specifiek op initiatieven die gezonde en duurzame voeding voor kinderen en jongeren gemakkelijk en aantrekkelijk maakt.

“Goede voeding is cruciaal voor de ontwikkeling van kinderen en jongeren. Toch staan er een aantal knipperlichten op rood als we naar de cijfers voor ons land kijken”, zegt Loes Neven, jurylid en Senior stafmedewerker gezonde voeding bij Vlaams Instituut Gezond Leven. “Uit onderzoek blijkt dat een aanzienlijk deel van de kinderen tussen 2 en 14 jaar overgewicht heeft en dat dit toeneemt met de leeftijd. De hoogste cijfers zien we rond 12 jaar: bijna 1 op 5 heeft overgewicht. Bovendien hebben kinderen die opgroeien in kansarmoede vaker overgewicht. Grootste boosdoeners zijn gesuikerde dranken, koekjes en andere zoetigheid.” 

Supermarkt beïnvloedt onze eetgewoonten 

Daar iets aan veranderen, vergt aanpassingen in onze voedingsgewoonten en dus ook in ons aankoopgedrag. “Daar spelen supermarkten een belangrijke rol in”, vertelt Chris Crabbé van Gezinsbond. “Het is dé omgeving waar gezinnen de meeste voedingskeuzes maken, voor en met hun kinderen. En gewoontes worden al op jonge leeftijd gevormd.” 

Geen wonder dat alle supermarkten gezondheid tot een kernthema hebben verheven in hun communicatie met de klant. Het sluit ook aan bij de maatschappelijke verwachting. “Uit ons onderzoek in mei bleek dat 62% van de Belgische consumenten het belangrijk vindt dat bedrijven op een duurzame en sociaal verantwoordelijke manier aan handel doen", zegt Nicolas Lambert, directeur van Fairtrade Belgium. 

Maar hoe geloofwaardig zijn de engagementen van supermarkten? Zit er ook tastbare actie achter die resultaten oogst? En zorgen acties er ook echt voor dat de winkelkar gezonder gevuld raakt, zodat kinderen en jongeren meer groenten op hun bord leggen en minder vaak naar koeken en frisdrank grijpen? Dat willen Rikolto, Test Aankoop, Gezinsbond, Fairtrade Belgium en Gezond Leven nagaan.  

Diverse jury zoekt naar impact op lange termijn 

Onze jury kan de impact van de initiatieven vanuit verschillende perspectieven beoordelen”, zegt Jelle Goossens van Rikolto. “Zo willen we positieve inspanningen onder de aandacht brengen en tegelijk een genuanceerd debat over de rol van supermarkten in het debat rond voeding en gezondheid mogelijk maken.”  

De jury bestaat uit een mix van experts die een hart hebben voor landbouw, voeding, gezondheid marketing, retail en duurzaamheid. “In de evaluatie zal de jury kijken naar een set van criteria”, licht Simon November van Test Aankoop toe. “Bijvoorbeeld de mate waarin het initiatief het gezond voedingsaanbod verbetert, het gebruiksgemak voor de consument en de bijkomende impact die er gerealiseerd wordt op de sociale, economische en ecologische dimensie van duurzaamheid.”  

Omdat het bijsturen van eetgewoonten een werk van lange adem is, staat impact op lange termijn centraal. “Een kortlopende promo-actie komt dus niet in aanmerking.” 

Supermarkten hebben nog tot eind oktober om initiatieven in te dienen. In november zal de jury haar evaluatie doen. In december volgt dan de bekendmaking van de nominaties en kan het publiek meestemmen. In januari volgt de uitreiking in samenwerking met retailmagazine Gondola.  

Ik ben meer dan mijn kassaticket is een beweging van burgers die van duurzame voeding in de supermarkt de gewoonste zaak van de wereld wil maken. Het is een samenwerking tussen Rikolto, Fairtrade Belgium, FairtradeGemeente, Ferm, Gezinsbond, en Test Aankoop. Het Vlaams Instituut Gezond en het retail-platform Gondola zetten mee hun schouders onder deze award. Via dialoog en debat tussen burgers en supermarkten wil het partnerschap initiatieven stimuleren en versnellen die duurzame en gezonde voeding van de niche naar de mainstream brengen. 

Meer info 

De juryleden 

  • Loes Neven – Senior stafmedewerker gezonde voeding bij Vlaams Instituut Gezond Leven 
  • Christophe Matthys – Professor humane voeding KU Leuven en wetenschappelijk coördinator van het competentiecentrum ‘Klinische voeding’ van UZ Leuven campussen. 
  • Hendrik Slabbinck – Professor Marketing en onderzoeker aan het Be4Life onderzoekscentrum ter bevordering van duurzame consumptie van de UGent 
  • Nicolas Lambert – Directeur bij Fairtrade Belgium 
  • Christophe Sancy - Hoofdredacteur Gondola Magazine (vakblad voor retail) 
  • Martijn Martens – Retail analist Gondola Academy, specialist duurzaamheid en gezondheid 
  • Chris Claes – Executive Director Rikolto International 
  • Gwendolyn Maertens – Project Officer Food bij Test Aankoop 
  • Nathalie De Cock – Project Officer Food bij Test Aankoop 
  • Elke Valgaeren – Dienstchef studiedienst Gezinsbond 
  • Thomas Detombe – Journalist ‘voeding en gezondheid’ bij Knack Bodytalk, Eos Tracé en Mediquality