Een eerlijk kopje voor je werknemers, een concrete en positieve impact op de wereldhandel

Een dinsdagochtend in november. Buiten is het donker en koud. Toch geeft je wekker luidkeels aan dat het tijd is om op te staan. Je slaperige lichaam pruttelt tegen; het wil niet vanonder die zachte, warme lakens. Hoe dichter bij de feestdagen, hoe moeilijker het wordt om op te staan – en hoe harder we een kopje hete koffie nodig hebben om ons lichaam wakker te schudden. Op kantoor volgt een tweede koffie, misschien een derde of meer, afhankelijk van wat er die dag op het programma staat. Cafeïne verhoogt onze concentratie en stimuleert ons kortetermijngeheugen, maar even belangrijk is dat praatje rond de koffiemachine met je collega’s. Het is dus niet verwonderlijk dat 63% van de Belgen elke dag koffie drinkt.

Hoe zit het met het dagelijkse leven van koffietelers?

Koffietelers, vaak eigenaar van familiepercelen, leren het vak van jongsaf aan omdat het van generatie op generatie wordt doorgegeven. Wonend en werkend in de landen tussen 28° N en 28° S, worden ze sterk geconfronteerd met de negatieve gevolgen van klimaatverandering en moeten ze hun productiemethoden bijschaven om koffie te kunnen blijven telen op hun land. Deze uitdaging wordt nog moeilijker wanneer je weet dat ze te kampen hebben met een angstaanjagend lage marktprijs. Op 20 mei 2019 was de prijs van de internationale koffiemarkt (die aan koffietelers werd betaald) de laagste in 13 jaar ($0,899/pond). Boeren hebben geen controle over prijzen die bepaald worden door de markt, en die vaak niet eens toelaten om de productiekosten te dekken. Het is vijf voor twaalf: we moeten terug naar een eerlijkere handel, die universele mensenrechten zoals het recht op een leefbaar inkomen, respecteert.

Eerlijke handel en Fairtrade Standaarden: bakens voor meer rechtvaardigheid

Fairtrade, dat betekent vooral een gegarandeerde minimumprijs en een premie voor producenten. Fairtrade gecertificeerde koffietelers ontvangen een gegarandeerde minimumprijs op basis van de kosten van een duurzame productie, die dient als een vangnet wanneer de marktprijs daalt – wat op dit moment het geval is. Wanneer de marktprijs hoger is, wordt deze laatste behouden. Koffietelers georganiseerd in coöperaties kunnen ook rekenen op de Fairtrade premie, een extra bedrag bovenop de aankoopprijs. Ze beslissen op een democratische manier hoe ze dit bedrag investeren. Bijvoorbeeld in nieuwe infrastructuur, milieubescherming, oogst- en productiepraktijken, gezondheidszorg of onderwijs. Boeren en alle actoren in de toeleveringsketen respecteren strikte economische, sociale en milieunormen en garanderen zo een productie die de planeet én de mensen respecteert. Met de hogere inkomsten die ze uit eerlijke handel krijgen, kunnen ze krachtige en innovatieve tools ontwikkelen en kunnen wij blijven genieten van ons kopje koffie. Niemand wint erbij wanneer oneerlijke handel aangemoedigd wordt. Elk slokje faire koffie is een stap in de richting van meer eerlijkheid, is een eerbetoon aan handel zoals het moet zijn.

Fairtrade koffie drinken op kantoor, een positief effect op meerdere vlakken

We spelen als consument allemaal een rol: elke slok telt. De belofte van een organisatie om Fairtrade koffie aan hun werknemers te schenken, kan dankzij het grote volume dan ook zorgen voor een versnelde positieve impact voor koffietelers. Met het Fairtrade@Work-programma ondersteunt de ngo Fairtrade organisaties die duurzamer willen consumeren, en waarbij Fairtrade koffie een eerste stap is. Maar je kan nog verder gaan: je kan ook andere producten integreren, en de Fairtrade waarden en principes een belangrijke rol geven op de werkvloer. Fairtrade ondersteunt niet alleen bedrijven bij hun keuze voor duurzame voeding, het wil ook hun engagement in de schijnwerpers zetten door te communiceren over de start van hun Fairtrade@Work avontuur.

Fairtrade@Work is een hulpmiddel voor CSR-strategieën, de SDG's van de VN en zorgt voor échte verandering in het dagelijks leven van koffietelers.

1. Integreer deze eenvoudige en krachtige actie in het CSR-plan van je organisatie

De meeste Belgische koffiebranders hebben een Fairtrade aanbod in hun assortiment: een switch is dus makkelijk. Met het maken van impact kan je bij wijze van spreken morgen al beginnen.

2. Zet de SDG’s van de Verenigde Naties op de agenda

België heeft, net als de andere VN-lidstaten, de Agenda 2030 voor Duurzame Ontwikkeling ondertekend. Deze Agenda is een gemeenschappelijk referentiekader voor de welvaart van mensen en planeet, van vandaag en morgen. De kern van het programma: de 17 doelstellingen voor duurzame ontwikkeling waar bedrijven aan moeten bijdragen via hun CSR-strategie. De keuze voor Fairtrade is voronamelijk relevant voor de eerste twee doelstellingen:

  • Geen armoede: economische groei moet worden gedeeld om duurzame banen te creëren en gelijkheid te bevorderen.
  • Zero hunger: duurzame landbouw met respect voor mens en milieu is essentieel om honger en armoede in de wereld te bestrijden. Bovendien is Fairtrade via haar Standaarden en verschillende programma’s wereldwijd ook actief betrokken bij andere SDG's zoals gendergelijkheid, kwaliteitsonderwijs, gezondheid en welzijn, vermindering van ongelijkheid, klimaatmaatregelen, enz ...

3. Werk mee aan een positief effect op internationale handel, waardoor koffietelers hun toekomst in eigen handen kunnen nemen

Een honderdtal Belgische bedrijven kozen al voor Fairtrade koffie op het werk, en nemen zo deel aan het Fairtrade@Work programma. Op de website fairtradeatwork.be kan je zien welke Belgische bedrijven zich al inschreven, en hoeveel impact ze samen genereren, gewoon door eerlijke koffie te drinken. De nieuwste zijn L'Oréal, Les Petits Riens en Infrabel.

Vivaqua, het waterbedrijf van het Brussels Hoofdstedelijk Gewest, maakt sinds 2010 deel uit van het programma. Laurence Bovy, hun CEO, vertelt: