TOP OVERLEG OVER LEEFBAAR INKOMEN, GELEID DOOR CACAOBOEREN

Deborah Mensah, cacoaproducent en Operations Manager bij de Asunafo-coöperatie in Ghana.

Deborah Mensah, cacoaproducent en Operations Manager bij de Asunafo-coöperatie in Ghana.

Op 11 mei vond in Abidjan het eerste door Fairtrade georganiseerde Living Income-topoverleg plaats, geleid door cacaoboeren zelf. Tijdens het topoverleg gingen zij het gesprek aan met partners uit de cacaosector over de uitdagingen die de boeren hebben en de oplossingen en succesverhalen die zij zien om voortgang op het gebied van leefbaar inkomen te kunnen maken. "Met deze top brengen we de discussie terug naar waar ze hoort, daar waar chocolade wordt geproduceerd, naar Afrika", aldus de voorzitter van Fairtrade Africa - Benjamin Kouame Franklin – in zijn krachtige openingsverklaring.

De noodzaak van een leefbaar inkomen vanuit het perspectief van de cacaoboeren

Bij gesprekken over verduurzaming van de cacaosector zitten boeren veel vaker niet, dan wel aan tafel. Dat is op zijn zachts gezegd vreemd. Cacaoboeren spelen een essentiële rol in de productie van cacao. Zij zijn het die de directe gevolgen van milieu- en sociaaleconomische uitdagingen in de sector ervaren. Door actief samen te werken met cacaoboeren kunnen we de cacaosector op een verantwoorde en duurzame manier ontwikkelen, met prioriteiten, een (beleids)agenda en handelsvoorwaarden die aansluiten op de realiteit van de cacaoboer.

Vandaar het topoverleg in Abidjan, waarin cacaoboeren zelf de regie namen en hun zorgen, oplossingen en hun rechten, inclusief het recht op een leefbaar inkomen, centraal stelden: "Als producenten hebben we geen liefdadigheid nodig, we hebben autonomie nodig". En autonoom zijn begint bij een fatsoenlijk inkomen, een leefbaar inkomen.

Een enabling environment voor leefbaar inkomen

Het topoverleg benadrukte de noodzaak van een gunstige omgeving om leefbaar inkomen te realiseren, waarbij alle belanghebbenden - boerencoöperaties, bedrijven en regeringen in productie- en consumptielanden - een rol moeten spelen.

Vertegenwoordigers van bekende bedrijven zoals Starbucks, Tony's, B&J, Superunie en Plus en ECOM, regeringsvertegenwoordigers van het CIGCI (Côte d'Ivoire-Ghana Cocoa)-initiatief, de ‘Conseil Café Cacao’, de EU-delegatie, leden van het Belgische parlement en de Nederlandse ambassade in Ivoorkust en diverse Internationale organisaties zoals GIZ, Enabel, gingen met elkaar in gesprek en bezochten diverse Fairtrade coöperaties.

Verschillende onderwerpen kwamen aan bod, waaronder doeltreffende dienstverlening door boerencoöperaties en een gender inclusieve aanpak voor een beter inkomen alsook manieren om jongeren geïnteresseerd te houden in de cacaoteelt, een cruciale kwestie voor een duurzame cacaoketen.

Het belang van verantwoordelijke inkooppraktijen, waaronder een eerlijke prijs

Zoals altijd was het belang van een eerlijke prijs voor cacaoboeren hot topic gedurende het topoverleg. Zo stelde Stephen Ashia van de Ghanese cacao coöperatie ABCOFA: "De huidige prijzen zijn niet hoog genoeg en zullen de jeugd niet aanzetten om zich te committeren aan de cacaoteelt". Alex Assanvo, Uitvoerend Secretaris van het Cocoa-initiatief van Ivoorkust en Ghana, zei tijdens zijn keynote-speech: "We weten hoe we goede landbouwpraktijken kunnen bevorderen. We weten hoe we producenten kunnen aanzetten om hun inkomen te diversifiëren. Maar hoe gaan we er eindelijk voor zorgen dat cacaoproducenten beter worden betaald? Dát is de olifant in de kamer!"

Goede regelgeving

Die olifant in de kamer moet worden aangepakt en de top onderstreepte dan ook het belang van goede regelgeving als onderdeel van een ‘enabling environment’ voor leefbare inkomens.

Deborah Mensah, cacoaproducent en Operations Manager bij de Asunafo-coöperatie in Ghana, riep de EU op om "de documenten van de HREDD EU-regelgeving opnieuw te controleren en een leefbaar inkomen erin op te nemen". Vertegenwoordigers van de EU-delegatie en lidstaten erkenden deze oproep. Zo zei Matthijs van Eeuwen, Plaatsvervangend Hoofd van de Missie van de Nederlandse Ambassade: "Voor ons is een leefbaar inkomen een mensenrecht. De rol van bedrijven is hierin cruciaal en onze eigen rol om de positieve dynamiek hierin te versterken is belangrijk. U kunt op ons rekenen".

Een belangrijk citaat dat ook tot uiting komt in de gezamenlijke verklaring van Nederland, België, Duitsland en inmiddels Luxemburg over een leefbaar inkomen en een leefbaar loon. Toezeggingen van EU-lidstaten met betrekking tot een leefbaar inkomen zijn essentieel in het kader van de onderhandelingen over de aankomende EU-richtlijn inzake due diligence (Corporate Sustainable Due Diligence Directive).

Een groot succes met een duidelijke oproep

Het topoverleg dat cacaoboeren, bedrijven en beleidsmakers bijeen bracht daar waar cacao wordt geproduceerd was een groot succes. Het heeft geleid tot een oproep voor goede regelgeving en concrete aanbevelingen voor duurzaamheidsprogramma's en initiatieven voor duurzame cacao, zoals de ISCO's.

Fairtrade roept beleidsmakers en partners op om deze verklaring op te volgen met concrete actie en een omgeving te mogelijk te maken waarin cacaoboeren efficiënt hoogwaardige en duurzame cacao kunnen produceren en een leefbaar inkomen kunnen verdienen.

Een leefbaar inkomen is immers een mensenrecht en een absolute voorwaarde voor het tegengaan van milieuschade (zoals ontbossing) en schendingen van andere mensenrechten (zoals kinderarbeid).

Klik hier om de finale declaratie te lezen.

*This publication was produced with the Financial support of the European Union. Its contents are the sole responsibility of Fairtrade International and do not necessarily reflect the views of the European Union.