Hét feest van de chocolade moet ook een feest voor producenten zijn

Van 22 tot 24 februari gaat de zesde editie van het Chocoladesalon door in Brussel. Meer dan 130 deelnemers, chocolatiers, merken, banketbakkers en duizenden Belgische bezoekers vieren samen hun passie voor chocolade. Bij Fairtrade zijn we ook grote chocoladefans: je zult ons zeker en vast in de menigte vinden, op zoek naar de beste workshops en delicatessen, met liefde bereid door ambachtelijke chocolatiers. Maar we zullen ook, op elk moment, denken aan de cacaoproducenten.

Wie chocolade zegt, zegt cacao

Iedereen weet: zonder cacao is er geen chocolade. Het telen van cacao is een zware taak, eentje die veel aandacht en doorzettingsvermogen vraagt. De cacaoplant is fragiel en eist dagelijkse zorg. En de oogst ervan vergt een stevige fysieke inspanning. Het proces van drogen, sorteren en fermenteren – wat cacao zijn unieke aroma bezorgt – is het resultaat van de knowhow van de producenten.

Een heel universum aan vaardigheden in de chocoladeketen dus, en elk van hen verdient het om daarvoor eerlijk beloond te worden. 

In België houden we van chocolade

Ongeveer 700.000 ton chocolade, zoveel wordt er elk jaar in ons land geproduceerd. Om dat voor elkaar te krijgen, heb je cacaobonen nodig. Véél cacaobonen. Voornamelijk uit West-Afrika. Bijnadrie vierde van alle cacao die we consumeren in België komt uit deze regio, en meer bepaald uit Ivoorkust en Ghana. Cacao wordt er hoofdzakelijk verbouwd op kleinschalige familieplantages. Ongeveer 1,5 tot 2 miljoen mensen zijn er afhankelijk van het verbouwen en verkopen van cacao om in hun levensonderhoud te kunnen voorzien. Vaak is het hun enige bron van inkomsten, en is het geen winstgevende onderneming. Op de wereldmarkt staat er geen grens op het fluctueren van de prijzen van cacao: dat betekent dat die prijzen kunnen variëren – zoals in 2017 - tot onder de productiekosten. Cacaoboeren zijn kwetsbaar, omdat ze het grootste deel van het risico van deze prijsschommelingen moeten dragen. Het is vaak deze kwetsbaarheid die hen in een situatie van extreme armoede drijft. En het is precies deze armoede die aan de grond ligt van dramatische ontwikkelingen, zoals slavernij, kinderarbeid en massale ontbossing.

Om écht van een feest te kunnen spreken, moeten we een einde maken aan de bittere smaak van chocolade: we moeten durven de kwestie van prijs op tafel te leggen. Want we kunnen enkel spreken van een duurzame cacaosector als alle producenten op een leefbaar inkomen(4) kunnen rekenen.

Er is sprake van een paradox: hoewel hun cacao heel begeerd is en wordt gebruikt om een luxeproduct te maken, leeft de meerderheid van de producenten van minder dan 67 eurocent per dag per persoon1. Om dat te veranderen, moeten alle spelers uit de cacaosector zich ervoor inzetten.

Fairtrade besloot eind 2018 om zijn minimumprijs2 en premie3 voor cacao te verhogen, en verdubbelt haar inspanningen om consumenten en de industrie te informeren over de uitdagingen en de oplossingen die binnen hun bereik liggen.

Maak kennis met eerlijke chocolademerken op het Chocoladesalon

Ontdek Belvas, Ethiquable en NewTree, merken die zich 100% inzetten voor eerlijke handel. De producent en zijn knowhow liggen aan de basis van hun product. Eerlijke en heerlijke chocolaatjes, op elke mogelijke manier. Op hun stand maak je ook kennis met de Fairtrade gecertificeerde producenten met wie ze samenwerken, en kom je meer te weten over hun geschiedenis, hun problemen en overwinningen.

Een internationaal forum voor professionals, in aanwezigheid van Fairtrade gecertificeerde producenten uit Centraal-Amerika

Op vrijdag 22 februari kan je op het Chocoladesalon naar een forum voor professionals met als thema duurzame cacao, en een focus op ‘Beyond Chocolate’, de recente gemeenschappelijke verklaring van de Belgische chocoladesector. Dit initiatief werd opgestart door minister Decroo en mee ondertekend door Fairtrade. Kort samengevat: het houdt in dat de hele sector zich engageert voor 100% duurzaam gecertificeerde Belgische chocolade tegen 2025, en een leefbaar inkomen voor alle boeren die Belgische chocolade produceren tegen 2030. Dit forum verwelkomt professionals van over de hele wereld, tot zelfs een delegatie van cacaoproducenten uit de Dominicaanse Republiek.

Fairtrade vindt het positief dat het Chocolate Fair Forum op 22 februari het programma ‘Beyond Chocolate’ op de voorgrond plaatst. Zo blijft het debat actueel, en kan er gezocht worden naar concrete oplossingen.

Het forum ontvangt ook een producentenorganisatie uit de Dominicaanse Republiek: CONACADO (National Confederation of Dominican Cocoa Producers). Deze organisatie is een model op vlak van duurzaamheid: al hun producenten zijn Fairtrade gecertificeerd, en meer dan 50% van de producentenorganisaties hebben ook een BIO certificatie. De Dominicaanse Republiek is de grootste exporteur van biologische cacao er wereld: een mooi voorbeeld dus van knowhow, dat stof tot discussie biedt. CONACADO is met andere woorden hét voorbeeld bij uitstek om aan te tonen dat een evolutie naar een 100% duurzame cacaosector mogelijk is. Maar zoals hierboven vermeld: het grootste deel van de cacao die we in België eten, komt niet uit dit deel van de wereld.

De aanwezigheid van producenten uit de Dominicaanse Republiek op dit internationale forum is een goede start, maar Fairtrade moedigt de organisatoren van de volgende Brussels Chocolate Fair aan om ook zichtbaarheid en een stem te geven aan cacaocoöperatieves in West-Afrika. Zij produceren namelijk de overgrote meerderheid van de in België en Europa geconsumeerde cacao.

Extra info:

1 De grens voor extreme armoede werd door de Wereldbank vastgelegd op 1,90 USD per dag en per persoon. Aangepast aan de koopkracht in Ivoorkust, komt dit neer op 0,78 USD (+/- €0,67). Volgens onze studies leeft het grootste deel van de producenten in extreme armoede. Zie: True Price study – Cocoa Farmer Household Income in Côte d’Ivoire – in opdracht van en gepubliceerd door Fairtrade International: https://www.fairtrade.net/impact-research/evaluation-research.html

2 Fairtrade minimumprijs: wanneer de prijzen dalen op de wereldmarkt, stopt die daling bij de Fairtrade minimumprijs. Op de conventionele markt staat er geen limiet op prijsdalingen, de Fairtrade minimumprijs biedt in dat geval een vangnet; een prijs waarvan de producent zeker is dat hij hem zal ontvangen. Minimumprijs Fairtrade cacao = 2400 USD/ton

3 Fairtrade premie: De Fairtrade premie is een extra bedrag dat betaald wordt bovenop de prijs, en die terechtkomt bij de coöperatieven. Die investeren het in hun gemeenschap. Fairtrade premie voor cacao = 240 USD.

4 Leefbaar inkomen: een inkomen waarmee een producent minstens in zijn basisbehoeften kan voorzien, zoals een voedzaam dieet, degelijke huisvesting met goede sanitaire voorzieningen, onderwijs voor kinderen, gezondheidszorg, een transportmiddel en een kleine spaarpot.

Contact – interviews

Charles Snoeck – charles@fairtradebelgium.be – 0497 78 02 41

Douchka Van Olphen – douchka@fairtradebelgium.be – 0483 05 70 42

Terug naar het overzicht