Fairtrade en Rainforest Alliance zijn allebei non-profit-organisaties. Beide ijveren voor duurzamere handelsmodellen door producten te certificeren en van een label te voorzien. Dat doen ze om het respect voor producenten, arbeiders en de planeet die we samen delen te vergroten. Een gelijkaardige missie dus, maar hun aanpak en methodes verschillen wel degelijk
Bij Fairtrade vinden we dat eerst en vooral één van de grootste oorzaken vansociaal onrecht aangepakt moet worden: te lage inkomens. De weg effenen voor sociale rechtvaardigheid en duurzame landbouwpraktijken ontwikkelen is onmogelijk zonder eerst de prijsproblematiek op aan te pakken
Bij Fairtrade zit de producent mee rond de tafel voor alle beslissingen. Het is geen systeem dat hem wordt opgelegd, maar een democratisch systeem waaraan hij actief en als gelijkwaardige partner deelneemt.
Fairtrade is meer dan een label. Het is een burgerbeweging die duurzame langetermijnveranderingen wil bewerkstelligen. Door consumenten, het maatschappelijk middenveld en de politiek te mobiliseren. En door producenten op het terrein de nodige middelen te bezorgen, via initiatieven van producentennetwerken.
Armoede ligt aan de basis van complexe sociale problemen als kinderarbeid. De kinderrechten en de sociale rechtvaardigheid beschermen, kan pas als we óók aandacht besteden aan de inkomenskwestie.
Producenten helpen om hun productiviteit, hun markttoegang en hun managementcapaciteiten te verbeteren (wat zowel Fairtrade als Rainforest Alliance doen): het is allemaal zinvol. Maar hun inkomen significant verhogen lukt alleen als tegelijk de prijs voor wat ze produceren omhoog gaat - dat is wat de ervaring ons leert. De gegarandeerde minimumprijs en de Fairtrade premie zijn een verschil in aanpak in vergelijking met Rainforest Alliance. Beide worden bepaald per product en gepubliceerd in onze standaarden, zodat iedereen ze kan raadplegen. Die transparantie en zekerheid over de prijs bevorderen de veerkracht van producenten, want zo durven ze te investeren in de toekomst.
Als enige grootschalige certificeringssysteem biedt Fairtrade een minimumprijs die als vangnet fungeert wanneer de marktprijzen drastisch dalen. Die minimumprijs gaat rechtstreeks naar de producent en kan door de producent hoger worden onderhandeld. Voor sommige producten geldt boven op de minimumprijs of de marktprijs nog een extra premie voor biologische landbouw, die de omschakeling naar bio moet stimuleren. Ook dat is een belangrijk verschil met Rainforest Alliance: in België zijn ongeveer 70% van de Fairtrade producten ook biogecertificeerd.
Een voorbeeld voor cacao:
Door de producenten zo nauw te betrekken, kunnen we de problemen aanpakken waarmee zij dagelijks worden geconfronteerd, en programma’s en projecten op poten zetten die ook echt tegemoet komen aan hun noden en die van hun gemeenschappen.
Fairtrade moedigt de producenten aan om hun stem te laten horen. Daarom moeten ze zich organiseren in democratische, coöperatieve structuren. Zo versterken ze hun invloed op de markt. Arbeiders genieten dan weer de vrijheid om zich te verenigen en vakbonden te vormen. Bovendien ondersteunen de Regionale Fairtrade Producentennetwerken (Fairtrade Producers Networks) de producenten om op het terrein de capaciteit van producenten- en arbeidersorganisaties uit te bouwen en om projecten te ontwikkelen als de Women Schools of Leadership, Climate Academies en het Program for Increased Productivity.
De Rainforest Alliance-certificering vereist geen specifieke bedrijfsstructuur. Ze certificeert ook boerderijen die door een groot bedrijf of een internationale trader worden beheerd. Alleen Fairtrade pakt met standaarden op vlak van prijzen en bedrijfsvoering werkelijk de ongelijke machtsverdeling op handelsvlak aan. Ook versterkt het de beslissingsmacht en de onderhandelingspositie van producenten en arbeiders.
Wat doen wij?
Fairtrade en Rainforest Alliance nemen dus deel aan gelijkaardige initiatieven en samenwerkingsverbanden en de twee organisaties houden zich aan de conventies van de Internationale Arbeidsorganisatie (ILO).
De Fairtrade standaarden omvatten ontwikkelingscriteria voor de implementatie van maatregelen om CO2 uitstoot te verminderen. Fairtrade heeft ook een klimaatstandaard en Carbon Credits ontwikkeld. Daarmee kunnen producenten bijdragen aan het beperken van de negatieve effecten van de klimaatverandering en zich eraan aanpassen.
De Fairtrade standaarden eisen dat producentencoöperaties de bescherming van bossen garanderen en kiezen voor meer biodiversiteit. Producenten begrijpen beter dan wie ook wat de voordelen zijn van duurzame landbouwpraktijken, want zij hebben het meest te lijden onder de klimaatcrisis. In 2018 kozen ze ervoor om meer dan 10 miljoen dollar van hun Fairtrade premies te besteden aan milieuprojecten. Maar zolang de producenten niet kunnen rekenen op een fatsoenlijk inkomen, doen ze uiteraard wat nodig is om in de eerste plaats te voorzien in de behoeften van hun familie.
We werken samen met één onafhankelijke certificertingsinstantie, FLOCERT, wat zorgt voor meer consistente en kwalitatieve audits. Ter vergelijking: Rainforest Alliance werkt met meerdere certificertingsinstanties, die door henzelf geautoriseerd zijn.
Met meer dan 30 jaar ervaring is Fairtrade tegelijk een internationaal systeem en een beweging die leeft bij consumenten en producenten. Onze standaarden beantwoorden aan de diepere oorzaken van sociaal onrecht en we werken samen met tal van spelers om een economie te ontwikkelen die duurzamer is voor boeren, arbeiders en de planeet die we samen delen.
